27 listopada w sali widowiskowej Domu Kultury odbył się niezwykły Wieczór Tradycji, podczas którego zgromadzeni mogli zanurzyć się w obrzędy związane z wigiliami św. Katarzyny i św. Andrzeja. O dawnych zwyczajach opowiadała Joanna Tęcza, instruktorka folkloru, która w barwny sposób przybliżyła uczestnikom magiczny świat ludowych wierzeń. Całość wieczoru uświetniły występy dzieci z grupy muzycznej prowadzonej przez Michała Tęczę, które grały na instrumentach klawiszowych.
Katarzynki i Andrzejki – ludowe wróżby i tradycje
Dawniej mawiano: „Św. Katarzyna Adwent zaczyna, a św. Andrzej jeszcze mędrzej”. Z okazji tych dni organizowano wieczory pełne wróżb i zabaw. W wigilię św. Katarzyny chłopcy wkładali pod poduszki karteczki z imionami dziewcząt, by następnego dnia dowiedzieć się, która z nich miała stać się ich wybranką. Analogicznie dziewczęta wróżyły w wigilię św. Andrzeja, układając pod poduszką karteczki z imionami chłopców.
Popularną wróżbą było lanie wosku na wodę i odczytywanie kształtów, które miały wskazywać przyszłość. Inne dziewczęce zabawy to ustawianie butów w kierunku drzwi – ta, której but jako pierwszy przekroczył próg, miała jako pierwsza wyjść za mąż.
Podczas wieczoru lepiono również kulki z ciasta z ukrytą wewnątrz kiełbasą lub słoniną. Kulki układano przed budą psa – ta, którą pies wybrał jako pierwszą, oznaczała szczęście w miłości dla właścicielki.
Innym popularnym zwyczajem było ustawianie trzech talerzyków odwróconych do góry dnem. Pod jeden z nich wkładano obrączkę (zapowiadała zamążpójście), pod drugi kwiatek (długie panieństwo), a pod trzeci różaniec (życie w zakonie). Wybór talerzyka był formą wróżby dla dziewcząt.
Wieczory Katarzynkowe i Andrzejkowe kończyły się często tańcami do rana. Chłopcy sprowadzali skrzypka, a śpiewom i radosnym pląsom nie było końca.
Dawne powiedzenia wciąż przypominają o uroku tych wyjątkowych dni:
„W noc świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny”
„Na św. Andrzeja dla dziewcząt nadzieja”
Wieczór Tradycji w Domu Kultury był piękną okazją do przypomnienia dawnych obyczajów i wprowadzenia zgromadzonych w atmosferę nadchodzącego Adwentu.
Joanna Tęcza
fotorelacja: Michał Tęcza